پست و کور دندان : همه ما ارزش دندان‌های سالم و زیبا را می‌دانیم. دندان‌ها نقش حیاتی در زیبایی لبخند، جویدن غذا و صحبت کردن ایفا می‌کنند. با این حال، متاسفانه دندان‌ها در معرض آسیب‌های مختلفی مانند پوسیدگی‌های پیشرفته، شکستگی‌ها و ضربه‌ها قرار دارند. در مواردی که آسیب به دندان بسیار جدی باشد و بخش زیادی از تاج دندان از بین رفته باشد، روش‌های معمول ترمیم مانند پرکردگی ساده دیگر کارآمد نخواهند بود. در این شرایط، پست و کور دندان به عنوان یک راهکار درمانی حیاتی و موثر مطرح می‌شود.
پست و کور دندان یک روش ترمیمی پیشرفته در دندانپزشکی است که به کمک آن می‌توان دندان‌های به شدت آسیب دیده را که تاج آن‌ها به میزان زیادی تخریب شده است، حفظ و بازسازی کرد. این روش با استفاده از یک ساختار نگهدارنده در داخل کانال ریشه دندان (پست) و بازسازی تاج دندان بر روی آن (کور)، امکان ترمیم دندان و بازگرداندن عملکرد و زیبایی آن را فراهم می‌سازد.
در این مقاله از سایت دکتر سمانه علایی،بهترین متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی اصفهان ، به بررسی دقیق و کامل روش پست و کور دندان خواهیم پرداخت.
پست و کور دندان چیست؟
پست و کور دندان (به انگلیسی: Post and Core) یک روش ترمیمی است که برای بازسازی دندان‌هایی استفاده می‌شود که تاج دندان به شدت تخریب شده است اما هنوز ریشه دندان سالم و قابل نگهداری است. در واقع، زمانی که پوسیدگی یا شکستگی دندان به حدی رسیده باشد که دیگر نتوان با پرکردگی ساده تاج دندان را بازسازی کرد، اما ریشه دندان به اندازه کافی قوی باشد، از پست و کور استفاده می‌شود.
پست، میله‌ای کوچک معمولاً فلزی یا غیرفلزی است که داخل کانال ریشه دندان قرار می‌گیرد و به عنوان تکیه‌گاه عمل می‌کند. کور، بخش تاج مانندی است که روی پست ساخته می‌شود و شکل دندان را بازسازی می‌کند. در نهایت، روی کور دندان، روکش (Crown) قرار می‌گیرد تا دندان به شکل و عملکرد طبیعی خود بازگردد.
کاربردهای پست و کور دندان
پست و کور دندان در موارد زیر کاربرد دارد:
- دندان‌های به شدت پوسیده: زمانی که پوسیدگی دندان بسیار گسترده شده و بخش زیادی از تاج دندان از بین رفته باشد.
- دندان‌های شکسته: در مواردی که تاج دندان به دلیل ضربه یا عوامل دیگر شکسته شده باشد.
- دندان‌های عصب کشی شده: بعد از عصب کشی دندان، به دلیل از دست رفتن تغذیه دندان، شکنندگی دندان افزایش می‌یابد و ممکن است نیاز به استفاده از پست و کور برای تقویت دندان باشد.
انواع پست و کور دندان
پست و کور دندان بر اساس جنس مواد و نحوه ساخت به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
- پست و کور فلزی (ریختگی): این نوع پست و کور از آلیاژهای فلزی مانند طلا یا کروم-کبالت ساخته می‌شود و به صورت ریختگی در لابراتوار دندانپزشکی تهیه می‌شود. پست و کورهای فلزی از استحکام بالایی برخوردارند اما به دلیل رنگ فلزی، ممکن است در دندان‌های جلویی از نظر زیبایی چندان مطلوب نباشند.
- پست و کور غیر فلزی (پیش ساخته و ریختگی): این نوع پست و کور از موادی مانند کامپوزیت، زیرکونیا یا فایبرگلاس ساخته می‌شود. پست و کورهای غیر فلزی از نظر زیبایی ظاهری بسیار بهتر از نوع فلزی هستند و برای دندان‌های جلویی مناسب‌ترند.
- پست‌های پیش ساخته: این پست‌ها به صورت آماده در اندازه‌های مختلف موجود هستند و دندانپزشک با توجه به اندازه کانال ریشه دندان، پست مناسب را انتخاب می‌کند.
- پست‌های ریختگی غیر فلزی: این نوع پست‌ها نیز به صورت اختصاصی برای هر دندان در لابراتوار ساخته می‌شوند.
- پست و کور زیرکونیا: زیرکونیا نوعی سرامیک بسیار مقاوم و زیبا است که به دلیل رنگ سفید و ظاهر طبیعی، برای ساخت پست و کور، به ویژه در دندان‌های جلویی، بسیار محبوب است.
بیشتر بدانید: بیلداپ دندان یا بازسازی دندان چیست؟
مراحل پست و کور دندان
مراحل انجام پست و کور دندان به طور کلی شامل موارد زیر است:
- معاینه و تشخیص: دندانپزشک ابتدا دندان شما را معاینه کرده و با بررسی رادیوگرافی دندان (عکس رادیولوژی)، وضعیت ریشه دندان و میزان تخریب تاج دندان را بررسی می‌کند. در این مرحله، مشخص می‌شود که آیا پست و کور گزینه مناسبی برای درمان دندان شما هست یا خیر.
- آماده سازی کانال ریشه: در صورتی که دندان عصب کشی نشده باشد، ابتدا عصب کشی انجام می‌شود. سپس، کانال ریشه دندان برای قرارگیری پست آماده می‌شود. در این مرحله، بخشی از مواد پرکننده کانال ریشه (اگر دندان قبلاً عصب کشی شده باشد) برداشته می‌شود تا فضای کافی برای قرارگیری پست ایجاد شود.
- قالب گیری پست و کور: از دندان قالب گیری انجام می‌شود. این قالب به لابراتوار دندانپزشکی ارسال می‌شود تا پست و کور بر اساس آن ساخته شود. در برخی موارد، ممکن است دندانپزشک از روش‌های دیجیتالی مانند اسکن داخل دهانی برای قالب گیری استفاده کند.
- ساخت پست و کور: در لابراتوار، تکنسین دندانسازی بر اساس قالبی که دندانپزشک فرستاده است، پست و کور را با استفاده از مواد انتخابی (فلز یا غیر فلز) می‌سازد.
- جایگذاری و چسباندن پست و کور: در جلسه بعدی، دندانپزشک پست و کور آماده شده را در داخل کانال ریشه دندان قرار داده و با استفاده از چسب مخصوص دندانپزشکی، آن را محکم می‌کند.
- تهیه روکش دندان: پس از اطمینان از استحکام پست و کور، دندانپزشک از دندان مجدداً قالب گیری می‌کند تا روکش دندان (تاج دندان) ساخته شود.
- جایگذاری روکش دندان: در جلسه نهایی، روکش دندان ساخته شده روی کور دندان چسبانده می‌شود و درمان پست و کور دندان به پایان می‌رسد.
قالب گیری پست و کور دندان بدون تاج (پست و کور دندان بدون تاج)
در مواردی که فقط کور دندان نیاز باشد و نیازی به روکش کامل دندان نباشد، ممکن است قالب گیری و ساخت کور دندان به تنهایی انجام شود. به عنوان مثال، در برخی موارد که فقط بخش کوچکی از تاج دندان از بین رفته باشد و دندان به روکش کامل نیاز نداشته باشد.
هزینه پست و کور دندان
هزینه پست و کور دندان بسته به عوامل مختلفی متفاوت است، از جمله:
- نوع ماده: پست و کورهای فلزی معمولاً ارزان‌تر از پست و کورهای غیر فلزی و زیرکونیا هستند.
- دستمزد دندانپزشک و لابراتوار: دستمزد دندانپزشکان و لابراتوارهای مختلف متفاوت است.
- موقعیت جغرافیایی مطب: هزینه‌ها در مناطق مختلف شهری و روستایی ممکن است متفاوت باشد.
هزینه تقریبی پست و کور ریختگی:
- کلینیک‌های تخصصی: حدود ۳ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان
- مطب‌های عمومی: حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان
- این قیمت‌ها تخمینی هستند و ممکن است کمی تغییر کنند. هزینه در کلینیک‌های تخصصی تا حدود ۳.۳۵ میلیون تومان و در مطب‌های عمومی تا ۲.۴ میلیون تومان متغیر است. تفاوت قیمت به تخصص دندانپزشک و کیفیت مواد استفاده شده مربوط می‌شود.
عوارض پست و کور دندان
پست و کور دندان، مانند هر روش درمانی دیگر، ممکن است با عوارضی همراه باشد، از جمله:
- درد بعد از پست و کور:درد بعد از پست و کور معمولاً خفیف تا متوسط است و با داروهای مسکن قابل کنترل است. این درد معمولاً طی چند روز برطرف می‌شود.
- حساسیت دندان: دندان ممکن است بعد از درمان به سرما و گرما حساس شود که این حساسیت نیز معمولاً موقتی است.
- شکستگی دندان: در موارد نادر، ممکن است دندان به دلیل فشار زیاد یا ضربه شکسته شود.
- افتادن پست و کور دندان:افتادن پست و کور دندان به ندرت اتفاق می‌افتد اما در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و وارد شدن فشارهای غیرطبیعی به دندان، احتمال افتادن پست و کور وجود دارد.
- پوسیدگی ثانویه: در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، پوسیدگی می‌تواند در اطراف پست و کور ایجاد شود.
مراقبت‌های بعد از پست و کور دندان
برای جلوگیری از عوارض و افزایش طول عمر پست و کور دندان، رعایت نکات زیر ضروری است:
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان به طور منظم.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینات دوره‌ای و جرمگیری.
- اجتناب از فشارهای زیاد به دندان: از شکستن اجسام سخت با دندان و جویدن غذاهای بسیار سفت خودداری کنید.
پست و کور دندان جلو
پست و کور دندان جلو یا پست و کور دندان قدامی به دلیل قرارگیری در ناحیه قابل مشاهده دهان، از نظر زیبایی ظاهری اهمیت ویژه‌ای دارد. به همین دلیل، معمولاً در دندان‌های جلویی از پست و کورهای غیر فلزی مانند زیرکونیا یا کامپوزیت استفاده می‌شود تا ظاهر طبیعی دندان حفظ شود.
پست و کور یا ایمپلنت؟
فرق پست و کور با ایمپلنت در کاربرد و روش درمان است. پست و کور برای دندان‌هایی استفاده می‌شود که ریشه دندان هنوز سالم و قابل نگهداری است، در حالی که ایمپلنت جایگزینی برای دندان‌های از دست رفته است و زمانی استفاده می‌شود که دندان به طور کامل کشیده شده باشد و ریشه دندان نیز قابل استفاده نباشد.
نتیجه گیری
پست و کور دندان یک روش ارزشمند برای بازسازی دندان‌های به شدت آسیب دیده است. اگر دندان شما به حدی تخریب شده است که دیگر نمی‌توان با پرکردگی ساده آن را ترمیم کرد، پست و کور می‌تواند گزینه مناسبی برای حفظ دندان طبیعی شما باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و بررسی شرایط دندان خود، حتماً به یک دندانپزشک خوب مانند دکتر سمانه علایی، بهترین دندانپزشک زیبایی و ترمیمی در اصفهان مراجعه کنید.
