تاج دندان، یا همان کراون دندان، از جمله روش‌های درمانی است که برای دندان های با پوسیدگی شدید که قابل پر کردن نیستند بکار می‌رود. این روش، با استفاده از موادی متنوع و فناوری‌های پیشرفته، امکان ترمیم و بهبود شکل، اندازه و رنگ دندان‌ها را فراهم می‌کند.
در این مقاله، قصد داریم به طور جامع به معرفی و بررسی انواع روکش دندان، کاربردها، مزایا و معایب، مراحل انجام، مراقبت بعد از استفاده، عوارض و خطرات، ماندگاری و قیمت، و در نهایت بهترین نوع روکش دندان بپردازیم. پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
تاج دندان(کروان) چیست؟
به گفته دکتر سمانه علایی، بهترین متخصص ونیر کامپوزیت در اصفهان:
روکش دندان که به آن ” کراون دندان” یا “کاپ دندان” نیز می‌گویند، نوعی ترمیم دندان است که روی بقایای دندان قرار می‌گیرد تا ظاهر دندان طبیعی را بازگرداند یا از آسیب بیشتر محافظت کند. تاج های دندان معمولا بعد از شکسته شدن دندان و یا عصب کشی روی دندان قرار می گیرند.
کاربردهای تاج دندان
روکش دندان، یا به عبارت دیگر کراون دندان، در موارد زیر کاربرد دارد:
- ترمیم دندانهای شکسته یا آسیب‌دیده: روکش دندان به عنوان یک پوشش محافظ برای دندان‌هایی که شکسته یا آسیب‌دیده‌اند، استفاده می‌شود تا سلامت و استحکام آنها را حفظ کند.
- ترمیم دندانهای با پرکردگی بزرگ: در مواردی که دندان‌ها پرکردگی بزرگی دارند، روکش دندان می‌تواند برای پوشاندن این پرکردگی‌ها و ایجاد یک سطح مرتب و صاف بر روی دندان استفاده شود.
- ترمیم دندانهای عصب‌کشی شده: در صورتی که دندان‌ها به دلیل عصب‌کشی نیاز به ترمیم دارند، کراون دندان می‌تواند به عنوان یک روش ترمیمی مطرح باشد.
- پوشاندن دندان‌هایی که رنگ آن ها عوض شده است: تاج دندان می‌تواند برای پوشاندن دندانهای بدفرم یا دندان‌هایی که تغییر رنگ زیادی دارند، مورد استفاده قرار گیرد تا زیبایی آنها را بهبود بخشد.
- نگه‌داشتن بریج دندان: کراون دندان می‌تواند به عنوان یک پایه محکم برای نگه‌داشتن بریج دندان‌ها عمل کند و از افتادن آنها جلوگیری کند.
- پوشاندن ایمپلنت دندان: کراون ها به عنوان روکش در انواع ایمپلنت های دندانی استفاده می شوند.
- اصلاح طرح لبخند: تاج های دندان با پوشاندن سطح دندان آسیب دیده به اصلاح و زیباتر شدن لبخند کمک می کند.
- قاب دندان شیری کودک: در مواردی که دندانهای شیری کودکان نیاز به محافظت و ترمیم دارند، کراون دندان می‌تواند به عنوان یک حل موثر و پایدار مطرح باشد.
انواع تاج دندان
روکش های دندان بر اساس جنس و کاربرد به انواه زیر تقسیم می شوند:
روکش‌های پورسلین
این نوع روکش‌ها به دلیل ظاهر طبیعی‌شان، برای دندانهای جلویی بسیار مناسب هستند. این نوع کراون ها به دلیل شباهت بسیار زیاد با دندانهای طبیعی، انتخاب اولیه برای افراد است.
روکش‌های فلزی
این تاج ها اغلب ازجنس طلا، پالادیوم، نیکل و کروم ساخته می‌شوند و برای دندانهای عقب که استحکام بالایی نیاز دارند، مناسب هستند. این نوع روکش‌ها از لحاظ زیبایی به پای روکش های پورسلن نمی رسند، اما مقاومت و استحکام بالایی دارند.
رنگ متالیک اصلی ترین ایراد این نوع تاج است. تاج های فلزی انتخاب خوبی برای دندان های آسیاب که خارج از دید بوده و نیز به استحکام بالایی دارند.
روکش‌های پورسلین-فلز (PFM)
این نوع تاج ها از ترکیبی از پورسلین و فلز تشکیل شده‌اند و دارای مقاومتی بالا و ظاهری طبیعی هستند. این روکش ها معمولاً در مناطقی که هم استحکام و هم زیبایی مهم هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روکش های PFM علیرغم استحکام خود دارای معایبی هستند. به عنوان مثال، پوشش پرسلن ممکن است به مرور زمان ساییده شود و فلز زیر آن نمایان شود. علاوه بر این، روکش‌های PFM ممکن است به تدریج مینای دندانهای مقابل شما (دندان‌هایی که هنگام بستن دهان تاج شما را لمس می‌کنند) از بین ببرند. تاج های PFM تقریباً به اندازه تاج های فلزی دوام دارند. آنها می توانند هر دو دندان جلو و عقب را ترمیم کنند.
روکش‌های سرامیکی
این نوع روکش‌ها ظاهر زیبایی داشته و برای افرادی که به روکش های فلزی آلرژی دارند، مناسب هستند. به طور کلی از مواد مختلفی برای ساخت تاج های سرامیکی استفاده می شود، اما یکی از محبوب ترین آنها دی اکسید زیرکونیوم است. روکش های زیرکونیا بسیار بادوام هستند و می توانند فشارهای بیشتری را نسبت به سایر انواع روکش های سرامیکی تحمل کنند. آنها همچنین برای دندان های مقابل شما (دندان‌هایی که هنگام بستن دهان تاج شما را لمس می‌کنند) سایش کمتری را ایجاد می کنند.
روکش‌های موقت
این روکش‌ها به عنوان یک راه حل موقت برای افرادی که در انتظار روکش دائمی هستند، استفاده می‌شوند.
مراحل نصب تاج دندان
تاج دندان معمولا در دو جلسه آماده و نصب می شود:
جلسه اول:
- آماده‌سازی دندان: برای آماده‌سازی دندان برای روکش، دندانپزشک مقداری از مینای دندان شما را می تراشد. این کار فضای لازم برای روکش جدید را فراهم می‌کند. همچنین دندانپزشک ممکن است از مواد پرکننده‌ای استفاده کند تا برخی از بخش‌های دندان را ساختاردهی کند. هدف اصلی در این مرحله ایجاد یک پایه قوی برای روکش جدید است.
- اندازه‌گیری دندان: سپس، دندانپزشک با استفاده از روش های مختلف دندان را اندازه گیری کرده و اندازه ها را جهت ساخت روکش سفارشی به لابراتوار می فرستند.
- قرار دادن روکش موقت: معمولا ساخت روکش جدید دو تا سه هفته زمان می‌برد.در این مدت دندانپزشک برای دندان از روکش موقت استفاده می کند. این روکش‌ها عموماً از رزین یا اکریلیک ساخته می شوند.
جلسه دوم:
زمانی که لابراتورا تاج جدید را می سازد، آن را به مطب دندانپزشک ارسال می کند. در طول جلسه دوم دندانپزشک:
- روکش موقت را برمی‌دارد.
- شکل، رنگ و متناسب بودن روکش جدید را بررسی می‌کند.
- روکش جدید را با استفاده از یک چسب دندانی قوی به دندان می چسباند.
مزایای تاج دندان
مهمترین مزیت روکش دندان این است که می تواند عمر دندان طبیعی را افزایش دهد. به طور خاص، تاج ها می توانند:
- دندان های فرسوده، شکسته یا پوسیده را درمان کنند.
- از دندان در برابر فرسایش (ساییدگی و شکستگی) محافظت می کند.
- عملکرد جویدن را بهبود می دهد.
- ظاهر دندان و طرح لبخند را اصلاح می کند.
- با مراقبت مناسب ماندگاری بین 5 تا 15 سال دارد.
معایب روکش دندان
از جمله معایب کراون دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این روش نیاز به تراشیدن مینای دندان دارد.
- استفاده از تاج دندان ممکن است باعث حساسیت دندان ها شود( به خصوص در چند هفته اول پس از نصب).
- روکش ها ممکن است بر اثر فشار و یا گذر زمان شکسته و یا ترک بردارند.
- چنانچه روکش ها به درستی نصب نشوند می توانند باعث تجمع باکتری ها در زیر روکش و پوسیدگی دندان شود.
- هزینه روکش دندان نسبتا بالا است.
برای آشنایی بیشتر با معایب روکش دندان، پیشنهاد می کنیم مقاله”عوارض روکش دندان” را مطالعه کنید.
چه مدت طول می کشد تا بعد از عمل تاج دندان احساس بهتری داشته باشیم؟
بیشتر افراد بلافاصله پس نصب تاج دندان می توانند فعالیت های معمول خود را از سر بگیرند. با این حال، برای چند هفته حساسیت دندان به سرما و گرما و احساس کمی درد در لثه های دندان درمان شده طبیعی است. این عوارض بعد از چند روز از بین می روند. با این حال برای کاهش هر گونه ناراحتی می توانید از مسکن های بدون نسخه ( مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ) استفاده کنید.
بعد از نصب تاج دندان از خوردن چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟
پس از نصب تاج (چه موقت چه دائم) باید از خوردن غذاهای زیر اجتناب کنید:
- یخ
- غذاهای بسیار سخت مانند آجیل
- غذاهای بسیار چسبنده مانند تافی و کارامل.
این غذاها می توانند به تاج شما آسیب بزنند یا آن از جای خود خارج کنند.
آیا روکش های دندان دائمی هستند؟
روکش های دندانی با مراقبت و نگهداری مناسب می توانند تا 30 سال دوام بیاورند. اما در صورت ترک خوردگی یا آسیب دیدگی ممکن است لازم باشد زودتر آن را تعویض کنید. میانگین طول عمر روکش دندان 5 تا ۱۵ سال است.
چگونه از تاج دندان خود مراقبت کنم؟
برای اینکه کراون دندان خود را در شرایط خوبی نگه دارید:
- دندان های خود را حداقل دو بار در روز با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و مسواک نرم مسواک بزنید.
- هر روز یکبار بین دندان هایتان نخ دندان بکشید.
- برای دور نگه داشتن پلاک دندان و باکتری های مضر از دهانشویه ضد باکتری استفاده کنید .
- از خوردن غذاهای بسیار سفت خودداری کنید.
- اگر عادت به دندان قروچه دارید از محافظ دهانی استفاده کنید.
بعد از نصب روکش چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
- شل شدن تاج
- بوی بد دهان یا طعم بد آن.
- ترک یا شکسته شدن روکش.
- لبه های تیز روکش که زبان یا لثه ها را آزار می دهد.
قیمت روکش دندان(تاج دندان) در اصفهان
به طور کلی قیمت روکش دندان متاثر از عوامل مختلفی است که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نوع روکش: نوع روکش دندان (مانند فلزی، پرسلن، سرامیک و …) بسیار بر قیمت نهایی روکش تاثیر می گذارد. روکش‌های سرامیکی و چینی معمولاً گران‌تر از روکش‌های فلزی و رزینی هستند.
- مواد استفاده شده: کیفیت و نوع مواد مورد استفاده برای ساخت روکش نیز بر قیمت آن تأثیر دارد. مواد با کیفیت و استحکام بالاتر معمولاً هزینه بیشتری دارند.
- محل مطب: قیمت روکش دندان در هر منطقه ممکن است متفاوت باشد. در مناطق با هزینه‌های زندگی بالا، قیمت‌ها معمولاً بیشتر هستند.
- تجهیزات و فناوری: استفاده از تجهیزات پیشرفته و فناوری‌های نوین در ساخت روکش دندان می‌تواند به افزایش هزینه منجر شود.
- تخصص و تجربه دندانپزشک: دندانپزشکان با تجربه و تخصص بالاتر معمولاً هزینه بیشتری برای انجام این روند دریافت می کنند.
به طور کلی، برای اطلاع از قیمت دقیق روکش دندان، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند با توجه به وضعیت شما، نیازهای درمانی و ترجیحات شما، یک برآورد دقیق از قیمت را ارائه دهد.
در نهایت
تاج دندان یا همان روکش های دندان می توانند دندان های فرسوده، آسیب دیده یا پوسیده را ترمیم کنند. انواع مختلفی از کروان ها وجود دارد که از مواد مختلف ساخته شده اند. بهترین تاجی که برای شما مناسب است به عوامل مختلفی از جمله بودجه، ترجیحات شخصی و اهداف سلامت دهان بستگی دارد. روکش های بادوام هستند، اما مادام العمر نیستند. آنها در برخی مواقع بر اثر عوامل مختلف ممکن است نیاز به تعویض داشته باشند. ویزیت منظم دندانپزشکی و رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند تاج شما را برای سال های طولانی در وضعیت خوبی نگه دارد.
آیا به دنبال روشی برای ترمیم و بهبود دندانهای خود هستید؟ دکتر سمانه علایی، بهترین دندانپزشک ترمیمی در اصفهان، به شما انواعی از روش‌های پیشرفته ترمیمی از جمله تاج دندان ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو وقت، با ما تماس بگیرید.
