لثه سالم چه رنگی است؟ (بررسی علت رنگ های مختلف لثه)

رنگ لثه‌ها، یکی از عناصر مهم دهان است که ممکن است در ظاهر بی‌اهمیت به نظر برسند، ولی در واقع نقش مهمی در سلامت دهان و حتی سلامت عمومی بدن ایفا می‌کنند.

ظاهر لثه‌ها عمدتاً نشان دهنده میزان سلامت دهان است؛ رنگ، بافت، و شکل آنها می‌تواند نشانگر وضعیت عمومی سلامت دهان و حتی بدن باشد. اگر لثه‌ها به طور صحیحی سالم باشند، معمولاً نشانه‌ای از بیماری و یا مشکلات دهانی نیست. اما اگر لثه‌ها دچار مشکلاتی نظیر التهاب، خونریزی و یا تغییرات رنگی شوند، ممکن است نشانگر وجود بیماری‌های جدی دهانی و حتی بدنی باشند که نیاز به درمان دارند.

در این مقاله با راهنمایی دکتر سمانه علایی، متخصص دندانپزشک ترمیمی و زیبایی در اصفهان، به بررسی علائم، عوامل خطر، و راهکارهای حفظ و درمان لثه‌های سالم خواهیم پرداخت. پس تا انتهای این مطب همراه ما باشید.

ویژگی های لثه سالم

قبل از پرداختن به رنگ های مختلف لثه و معانی هر یک، بهتر است با ویژگی های یک لثه سالم آشنا شویم. لثه‌های سالم باید رنگ صورتی یا قرمز روشن داشته باشند و به ظاهر تا حدودی مرطوب و لطیف و در عین حال محکم باشند.

لثه ها باید به طور یکنواخت به اطراف دندان‌ها چسبیده و خطوط دقیقی ایجاد کنند. لثه‌های سالم در هنگام مسواک زدن مقاوم بوده و درد و خونریزی ندارند. همچنین، لثه‌های سالم باید حاوی چندین لایه بافتی باشند که به عنوان یک مهار کننده عمل می‌کنند و از نفوذ باکتری‌ها و مواد مضر دیگر به بافت‌های عمیق‌تر دهان جلوگیری ‌کنند.

معني رنگهای متخلف لثه چيست؟

تغییرات در رنگ لثه‌ها می‌تواند نشان‌دهنده وضعیت سلامت یا بیماری آنها باشد. این تغییرات ممکن است شامل رنگ‌های مختلفی مانند قرمز، سفید یا کم رنگ، سیاه، قهوه‌ای، زرد و خاکستری باشد. هر یک از این رنگ‌ها نشانگر وضعیت مختلفی از سلامت یا بیماری لثه می باشند. در ادامه به بررسی معنای هر یک از رنگ های لثه خواهیم پرداخت:

لثه قرمز

رنگ قرمز لثه معمولاً نشان دهنده التهاب و عفونت است. عفونت لثه یا ژنژیویت، که به عنوان یکی از انواع بیماری‌های لثه مطرح است، معمولاً ناشی از تجمع پلاک باکتریایی در اطراف دندان‌ها و در امتداد خط لثه ایجاد می‌شود. این پلاک‌ها باعث تحریک و التهاب بافت‌های لثه می‌شوند، که در نتیجه لثه‌ها قرمز، نرم، و متورم به نظر می‌رسند.

در این حالت، پاسخ ایمنی بدن به عفونت، باعث گسترش عروق خونی و تجمع سلول‌های التهابی می‌شود که موجب قرمزی و تورم لثه می‌شود. به منظور جلوگیری از پیشرفت این عفونت و حفظ سلامت لثه، تشخیص و درمان به موقع این وضعیت بسیار مهم است.

لثه سفید یا کم رنگ

رنگ سفید یا کم رنگ لثه ممکن است نشانگر موارد مختلفی باشد. یکی از عواملی که باعث می شود لثه‌ها کم‌رنگ یا سفید شوند، کمبود آهن و هموگلوبین در بدن است. کمبود آهن می‌تواند به کم‌خونی و در نتیجه کمبود اکسیژن به بدن منجر شود. علاوه بر این، لثه‌های کم‌رنگ یا سفید ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌هایی مانند لکوپلاکیا باشند که معمولاً لکه‌های سفید غیرمعمول روی مخاط دهان ایجاد می‌کنند.

همچنین تغییر رنگ لثه به سفیدی ممکن است ناشی از دیگر عوامل زمینه‌ای مانند عوامل ژنتیک و وراثت باشد. در هر صورت، اگر تغییرات رنگی در لثه‌های خود مشاهده می‌کنید، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را تعیین کند.

رنگ سیاه لثه

 از جمله عواملی که می تواند باعث سیاه شدن لثه شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ضربه به لثه: آسیب‌هایی که به لثه وارد می‌شود می‌تواند باعث تغییر رنگ آن به سیاهی شود.
2. هماتوم ناشی از دندان درآوردن: وقتی که دندانی رشد می کند، ممکن است مایعات خونی در محل جمع شده و باعث شکل‌گیری هماتوم شود که در نتیجه موجب تغییر رنگ لثه به سیاهی می‌شود.
3. آمالگام (ماده پرکننده دندان): استفاده از آمالگام برای پرکردن دندان‌های پوسیده می‌تواند به سیاه شدن لثه منجر شود.
4. ضایعات ملانوتیک: این ضایعات ممکن است در لثه‌ها ظاهر شوند و باعث سیاه شدن آنها شوند، این ضایعات بی‌خطرند و در بسیاری از موارد نیاز به درمان ندارند.
5. سیگار کشیدن: مصرف سیگار یکی از عواملی است که می‌تواند به سیاه شدن لثه منجر شود.
6. مصرف برخی داروها: مصرف برخی از داروها مانند مینوسیکلین و برخی داروهای ضدافسردگی نیز ممکن است باعث تغییر رنگ لثه به سیاهی شود.
7. بیماری‌های نکروز و التهاب لثه: بیماری‌هایی مانند نکروز و التهاب لثه می‌توانند باعث تغییر رنگ لثه به سیاهی شوند، زیرا باعث از بین رفتن بافت‌های لثه و آسیب به آنها می‌شوند.

لثه زرد

یکی از دلایل متداول زرد شدن لثه‌ها، تجمع پلاک است که باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی در دهان را شامل می‌شود. این تجمع پلاک می‌تواند زردی لثه را افزایش دهد و در نتیجه ممکن است منجر به التهابات لثه و بیماری‌های لثه شود.

دیگر دلیل زرد شدن لثه‌ها ممکن است تجمع ماده‌های ملون در لثه باشد که معمولاً به عنوان پیگمانتاسیون شناخته می‌شوند. این پیگمانت‌ها ممکن است از عوامل مختلفی نظیر سیگار کشیدن، مصرف برخی داروها، یا عوامل ژنتیکی باشد. همچنین، زرد شدن لثه ممکن است ناشی از بیماری‌های دیگری مثل بیماری‌های کبدی یا بیماری‌های خونی باشد.

در برخی موارد، زرد شدن لثه ممکن است به عنوان نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری مانند نقص ایمنی و یا سرطان باشد. بنابراین، اگر لثه‌های شما زرد شده‌اند و شما از عوارض دیگری مانند خونریزی، تورم، یا درد رنج می‌برید، حتماً به دندانپزشک یا پزشک خود مراجعه کنید تا علت این تغییر رنگ را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.

لثه خاکستری

تغییر رنگ لثه به اغلب ناشی از عفونت‌های باکتریایی به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدن اتفاق می‌افتد. این تغییرات معمولاً همراه با احساس درد و تورم لثه نیز هستند و می‌توانند نشانه‌های جدی‌تری از بیماری‌های لثه باشند.

بیماری التهاب لثه اولسراتیو نکروتیک (ANUG) یکی از عوامل شایع برای لثه‌های خاکستری است، به خصوص در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند. درمان این بیماری اغلب شامل خارج کردن بافت مرده لثه و مصرف دوره‌های آنتی‌بیوتیک می‌شود.

لثه قهوه‌ای

تغییر رنگ لثه به رنگ قهوه‌ای ممکن است به دلایل مختلفی باشد. این تغییر رنگ معمولاً ناشی از رسوب رنگدانه‌ها در لثه‌ها است که می‌تواند به دلیل مصرف مواد مانند قهوه، چای، تنباکو و سیگار رخ دهد. همچنین، با افزایش سن، لثه‌ها ممکن است تغییرات رنگی داشته باشند و به رنگ قهوه‌ای تیره تبدیل شوند.

 عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند نقشی در تغییر رنگ لثه به رنگ قهوه‌ای داشته باشند. علاوه بر این، استفاده از برخی از داروها مانند مینوسیکلین و برخی بیماری‌ها می‌توانند عوامل دیگری باشند که به تغییر رنگ لثه‌ها منجر می‌شوند.

علائم داشتن لثه ناسالم

لثه‌های ناسالم معمولا یکی از علائم زیر را دارا هستند:

• رنگ‌ غیرطبیعی مانند قرمزی یا سیاهی
• تورم، خونریزی، درد یا حساسیت
• بوی نامطبوع دهان
• خونریزی سریع
• داشتن پلاک و جرم
• وجود چرک و عفونت روی لثه ها
• عقب رفتگی و تحلیل لثه ها
• احساس مزه بد( طعم فلز) در دهان
• لق شدن یا افتادن دندان‌ها

چه عواملی سلامتی لثه را به خطر می اندازد؟

عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند سلامتی لثه را به خطر بیندازند، این شامل موارد زیر می‌شود:

• بهداشت ناقص دهان: عدم توجه به بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن و استفاده از نخ دندان می‌تواند باعث ایجاد تجمع پلاک و تارتار در اطراف لثه شده و به‌طور مستقیم به التهاب و بیماری‌های لثه منجر شود.
• مصرف تنباکو: سیگار و مصرف دخانیات دیگر باعث ایجاد التهابات لثه و کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شوند که می‌تواند به بیماری‌های لثه منجر شود.
• تغذیه ناسالم: مصرف غذاهای با ارزش غذایی کم و قند و چربی بالا، همچنین کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم می‌تواند سلامتی لثه را تحت تأثیر قرار دهد و به بیماری‌های لثه منجر شود.
• استرس: استرس مزمن می‌تواند به کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن منجر شده و به بیماری‌های لثه، از جمله التهابات لثه، افزوده شود.
• بیماری‌های مزمن: برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت و بیماری‌های قلبی می‌توانند سلامتی لثه را تحت تأثیر قرار دهند و به بیماری‌های لثه منجر شوند.
• تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مانند آنچه در دوران بارداری، دوران پیش از قاعدگی، و در طول دوران استفاده از داروهای ضد‌آنتی‌بیوتیک و هورمون‌ها رخ می‌دهد، می‌تواند به افزایش خطر بیماری‌های لثه منجر شود.
• وراثت: برخی از افراد به دلیل وراثت بیشترین احتمال برای ابتلا به بیماری‌های لثه را دارند.

با اینکه این عوامل ممکن است سلامتی لثه را به خطر بیندازند، اما با رعایت بهداشت دهانی مناسب، مراقبت از تغذیه مناسب، کاهش استرس، و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای، می‌توان از بیماری‌های لثه و حفظ سلامتی لثه پیشگیری کرد.

برای درمان تغییر رنگ لثه چه زمانی به پزشک مراجعه نماییم؟

به طور کلی، تغییر رنگ لثه ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت، التهاب، آسیب، یا بیماری‌های دهانی و لثه باشد. برای ارزیابی و درمان تغییر رنگ لثه، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید در صورتی که:

1. تغییر رنگ ناگهانی رخ داده است و شدت آن به گونه‌ای است که نگران‌کننده به نظر می‌رسد.

2. تغییر رنگ همراه با علایمی نظیر خونریزی لثه، درد، آفت یا زخم در دهان، یا هر نشانه دیگری از عوارض دهانی مرتبط است.

3. تغییر رنگ همراه با علائم عمومی نظیر تب، خستگی بیش از حد، یا مشکلاتی که به عنوان علائم غیرعادی در دهان تشخیص داده شوند.

4. تغییر رنگ به شدت مزاج شما را تحت تأثیر قرار داده و از زندگی روزمره شما آسیب می‌بیند.

5. شما دچار استرس یا نگرانی در مورد تغییر رنگ لثه خود هستید.

مراجعه به دندانپزشک به شما کمک می‌کند تا علت تغییر رنگ لثه شما تشخیص داده شده و برنامه درمانی مناسب برای شما تعیین شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص در حوزه زمینه‌ای دیگر مانند متخصص عفونی نیز باشد، به ویژه اگر تغییر رنگ لثه مربوط به داشتن بیماری‌های سیستمیک باشد.

آیا به دنبال لبخند زیبا و سالمی هستید؟ دکتر سمانه علایی، متخصص دندانپزشکی ترمیمی در اصفهان، به شما کمک می‌کند تا به بهترین وضعیت لثه و دندانهای خود دست یابید. برای جزئیات بیشتر و رزرو وقت، با ما با شماره 03131313023 تماس بگیرید.