عصب‌کشی دندان یکی از درمان‌های رایج در دندانپزشکی است که برای حفظ دندان‌هایی که به دلیل عفونت یا آسیب شدید به ریشه دچار مشکل شده‌اند، انجام می‌شود. این فرآیند از پوسیدگی و درد جلوگیری کرده و باعث افزایش طول عمر دندان می‌شود. در این مقاله از سایت دکتر سمانه علایی، بهترین دکتر دندانپزشک ترمیمی در اصفهان، قصد داریم به بررسی جامع این روش درمانی پرداخته و سوالات شما در مورد این روش را به طور کامل پاسخ دهیم.
عصب‌کشی دندان چیست؟
عصب‌کشی دندان (یا درمان ریشه) یک روش دندانپزشکی است که برای درمان عفونت یا آسیب‌های شدید به پالپ (مغز دندان) انجام می‌شود. پالپ دندان شامل اعصاب و عروق خونی است که در صورت آسیب، عفونت می‌کنند و در نتیجه باعث درد شدید و مشکلات جدی برای بیمار می‌شود. عصب‌کشی با حذف این پالپ آلوده، عفونت را از بین می‌برد و فضای خالی داخل دندان را تمیز، ضدعفونی و پر می‌کند تا از پیشرفت آسیب جلوگیری شود.
موارد نیاز به عصب‌کشی
عصب‌کشی در موارد زیر ضروری است:
- پوسیدگی عمیق که به ریشه دندان رسیده باشد.
- ترک یا شکستگی دندان که به پالپ آسیب رسانده باشد.
- آسیب‌های ضربه‌ای به دندان که باعث مرگ عصب دندان شده است.
- التهاب شدید و درد مداوم در دندان.
- تشکیل آبسه دندان (تجمع چرک در ریشه دندان).
دلایل عفونت ریشه دندان
عفونت ریشه دندان اغلب ناشی از موارد زیر است:
- پوسیدگی عمیق و طولانی‌مدت
- ترک یا شکستگی دندان که راه ورود باکتری‌ها به پالپ را باز می‌کند
- وارد شدن ضربه به دندان و آسیب به پالپ
- درمان‌های دندانپزشکی نادرست یا ناقص
مراحل عصب‌کشی دندان
- معاینه و تشخیص: در ابتدا، دندانپزشک دندان را معاینه می‌کند و از تصاویر رادیوگرافی (عکس‌برداری با اشعه ایکس) برای بررسی عمق پوسیدگی و وضعیت ریشه دندان استفاده می‌کند. در این مرحله، مشخص می‌شود که آیا عصب‌کشی ضروری است یا خیر.
- بی‌حسی موضعی: برای کاهش درد، دندان و ناحیه اطراف آن با استفاده از بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود. این مرحله از احساس درد در طول عصب‌کشی جلوگیری می‌کند.
- حذف پالپ عفونی: دندانپزشک با ابزارهای تخصصی، پالپ عفونی را از کانال‌های ریشه خارج می‌کند. این مرحله بسیار حساس و دقیق است، چرا که باید تمام مواد آلوده از کانال‌ها برداشته شوند.
- تمیز کردن و ضدعفونی کردن کانال‌ها: بعد از برداشتن پالپ، کانال‌های ریشه تمیز و ضدعفونی می‌شوند تا هیچ باکتری یا ماده عفونی باقی نماند.
- پر کردن کانال‌ها: پس از ضدعفونی کردن، کانال‌های ریشه با مواد مخصوص پر می‌شوند تا از ورود مجدد باکتری‌ها جلوگیری شود. سپس دندان با یک پر کردن موقت یا دائم بسته می‌شود.
- نصب روکش (در صورت نیاز): برای تقویت دندان ضعیف شده، ممکن است در جلسه بعدی روکش دندان نصب شود. این روکش باعث حفاظت و افزایش طول عمر دندان می‌شود.
آیا عصب‌کشی دندان درد دارد؟
یکی از سوالات متداول بیماران این است که آیا عصب‌کشی دندان دردناک است یا خیر. با پیشرفت‌های دندانپزشکی مدرن و استفاده از بی‌حسی موضعی، اکثر بیماران درد زیادی در حین عصب‌کشی احساس نمی‌کنند. در واقع، بسیاری از افراد بعد از درمان احساس بهتری نسبت به قبل دارند، زیرا درد ناشی از عفونت ریشه از بین می‌رود.
پس از عصب‌کشی، ممکن است تا چند روز درد خفیف یا حساسیت وجود داشته باشد. برای کاهش این درد می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- مصرف مسکن‌های تجویزی یا بدون نسخه
- اجتناب از جویدن مواد سخت روی دندان درمان‌شده
- رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از بروز عفونت مجدد
این راهکارها به تسریع فرآیند بهبودی و کاهش درد بعد از عصب‌کشی کمک می‌کنند.
عوارض و خطرات عصب‌کشی دندان
عصب‌کشی به عنوان یک درمان موفق و رایج در دندانپزشکی در نظر گرفته می‌شود، اما مانند هر درمان دیگری ممکن است عوارض زیر را به دنبال داشته باشد:
- درد یا حساسیت: ممکن است بعد از درمان تا چند روز درد یا حساسیت خفیف وجود داشته باشد.
- عفونت مجدد: در صورتی که تمام عفونت به درستی برداشته نشود یا درمان به درستی انجام نگیرد، ممکن است عفونت مجدداً بروز کند.
- شکستگی دندان: پس از عصب‌کشی، دندان ضعیف‌تر می‌شود و ممکن است نیاز به تقویت با روکش داشته باشد تا از شکستگی آن جلوگیری شود.
عصب‌کشی دندان چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان عصب‌کشی بسته به تعداد کانال‌های ریشه و پیچیدگی درمان متفاوت است. به طور معمول، یک جلسه عصب‌کشی دندان ممکن است بین 60 تا 90 دقیقه طول بکشد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جلسات اضافی برای تکمیل درمان وجود داشته باشد، به خصوص اگر عفونت گسترده باشد یا دندان به روکش نیاز داشته باشد.
چند روز بعد از عصب کشی دندان را پر کنیم؟
پس از عصب‌کشی دندان، معمولاً بهتر است دندان به زودی پر شود، اما زمان دقیق آن بستگی به وضعیت خاص دندان و تشخیص دندانپزشک دارد. به طور کلی، دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند که دندان بین یک تا دو هفته پس از عصب‌کشی پر یا روکش شود. دلیل این امر جلوگیری از شکستگی یا آسیب‌دیدگی دندان عصب‌کشی شده است، زیرا دندان پس از عصب‌کشی ضعیف‌تر و شکننده‌تر می‌شود.
در برخی موارد ممکن است نیاز باشد که دندان بلافاصله پس از عصب‌کشی پر شود، به‌ویژه اگر دندان تحت فشار زیادی قرار داشته باشد یا امکان شکستگی وجود داشته باشد.
بیشتر بدانید: عصب‌کشی ناقص و ناموفق: علل، علائم و راهکارهای درمانی
مراقبت‌های بعد از عصب‌کشی دندان
مراقبت‌های مناسب بعد از عصب‌کشی دندان به بهبودی سریع‌تر و موفقیت درمان کمک می‌کند. رعایت این نکات می‌تواند از عوارض و مشکلات احتمالی جلوگیری کند و به حفظ سلامت دندان کمک کند:
- به بدن خود فرصت دهید تا بهبود یابد. پس از درمان، بهتر است از فعالیت‌های شدید خودداری کنید و استراحت کافی داشته باشید.
- طبق دستور دندانپزشک از مسکن‌های تجویزی یا بدون نسخه برای کنترل درد استفاده کنید.
- در صورت وجود تورم، می‌توانید از کمپرس یخ بر روی صورت استفاده کنید تا تورم کاهش یابد. هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه و با فاصله‌های زمانی استفاده کنید.
- بهداشت دهان و دندان را با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان ادامه دهید. اما از مسواک زدن ناحیه درمان‌شده با شدت زیاد خودداری کنید تا از آسیب به ناحیه بهبودیافته جلوگیری شود.
- استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده می‌تواند به کاهش خطر عفونت کمک کند. با دندانپزشک خود در مورد انتخاب دهان‌شویه مناسب مشورت کنید.
- تا زمانی که احساس بهبودی کامل داشته باشید، از غذاهای نرم و کم‌حساسیت استفاده کنید و از جویدن با دندان درمان‌شده خودداری کنید.
- از مصرف غذاهای بسیار داغ یا سرد اجتناب کنید تا از ایجاد حساسیت و درد جلوگیری شود.
- سیگار کشیدن می‌تواند روند بهبود را به تأخیر اندازد و خطر عفونت را افزایش دهد. تا حد امکان از سیگار کشیدن خودداری کنید.
- مصرف الکل می‌تواند به مشکلات عارضی منجر شود و بهتر است از آن پرهیز کنید.
- تا زمانی که دندان به خوبی بهبود نیافته است، از انجام فعالیت‌های فیزیکی شدید خودداری کنید.
- حتماً برای پیگیری وضعیت دندان به دندانپزشک مراجعه کنید. این مراجعات برای اطمینان از موفقیت درمان و انجام هر گونه تنظیمات لازم اهمیت دارد.
آیا امکان نجات دندان بعد از عصب‌کشی وجود دارد؟
عصب‌کشی دندان معمولاً موفقیت‌آمیز است و می‌تواند به حفظ دندان‌های آسیب‌دیده کمک کند. موفقیت این درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- میزان آسیب: اگر آسیب به پالپ دندان قابل ترمیم باشد و عفونت به خوبی درمان شود، احتمال موفقیت بالاست.
- کیفیت درمان: استفاده از تکنیک‌های صحیح و تجهیزات مناسب توسط دندانپزشک می‌تواند به افزایش نرخ موفقیت کمک کند.
- مراقبت‌های پس از درمان: رعایت دستورالعمل‌های مراقبتی و مراجعه به موقع برای پیگیری درمان، نقش مهمی در موفقیت درمان دارد.
با رعایت این نکات، می‌توانید شانس حفظ دندان پس از عصب‌کشی را افزایش دهید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
چه زمانی به کشیدن دندان نیاز می‌شود؟
در برخی مواقع، عصب‌کشی نمی‌تواند دندان را نجات دهد و کشیدن دندان ضروری می‌شود. مواردی که ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد، شامل:
- پوسیدگی شدید: اگر پوسیدگی دندان به حدی پیشرفته باشد که عصب‌کشی نمی‌تواند آن را درمان کند و دندان بسیار آسیب‌دیده باشد.
- عفونت عمیق: اگر عفونت به شدت گسترش یافته و درمان عصب‌کشی نتواند آن را کنترل کند.
- شکستگی غیرقابل ترمیم: اگر دندان به شدت شکسته شده باشد و درمان‌های ترمیمی امکان‌پذیر نباشند.
عصب‌کشی دندان کودکان
در دندان‌های شیری، عصب‌کشی زمانی انجام می‌شود که پالپ دندان دچار آسیب یا عفونت شده باشد. این درمان معمولاً به منظور نجات دندان و حفظ آن تا زمان رویش دندان دائمی انجام می‌شود.
در کودکان، درمان عصب‌کشی ممکن است به دلیل حساسیت بیشتر پالپ دندان‌های شیری نیاز به روش‌های ویژه‌ای داشته باشد. دندانپزشک ممکن است از تکنیک‌های غیر تهاجمی و مواد مخصوص برای کاهش درد و تسهیل درمان استفاده کند.
تفاوت عصب‌کشی بزرگسالان و کودکان
- درمان عصب‌کشی در دندان‌های بزرگسالان ممکن است پیچیده‌تر باشد، زیرا دندان‌های دائمی معمولاً دارای کانال‌های ریشه بیشتر و پیچیده‌تر هستند. در حالی که دندان‌های شیری تعداد کمتری کانال دارند و درمان ممکن است ساده‌تر باشد.
- در دندان‌های دائمی، درمان معمولاً با نصب روکش همراه است تا دندان را تقویت کند. در دندان‌های شیری، ممکن است نیاز به روکش نباشد و درمان به طور معمول با پر کردن ساده انجام شود.
بیشتر بدانید: آیا دندان لمینت شده را می توان عصب کشی کرد؟
هزینه عصب‌کشی دندان چقدر است؟
هزینه عصب‌کشی بسته به عوامل مختلف متفاوت است. این عوامل شامل:
- محل دندان: عصب‌کشی دندان‌های عقب (آسیاب) معمولاً پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر از دندان‌های جلو است.
- تعداد کانال‌ها: دندان‌ها بسته به تعداد ریشه‌ها و کانال‌های خود ممکن است هزینه‌های متفاوتی داشته باشند.
- سطح پیچیدگی درمان: اگر دندان به شدت آسیب‌دیده باشد یا عفونت پیشرفته باشد، درمان پیچیده‌تر و زمان‌برتر خواهد بود.
- نیاز به روکش: بعد از عصب‌کشی، بسیاری از دندان‌ها به روکش نیاز دارند که به هزینه درمان اضافه می‌کند.
قیمت عصب کشی دندان با بیمه
بسیاری از بیمه‌ها از جمله بیمه تامین اجتماعی و بیمه نیروهای مسلح هزینه‌های مربوط به عصب‌کشی را پوشش نمی‌دهند. اما ممکن است هزینه برخی از بیمه های تکمیلی دندانپزشکی هزینه آن را تحت پوشش خود قرار دهند. بهتر است قبل از درمان با شرکت بیمه خود تماس گرفته و در مورد پوشش‌های مرتبط با عصب‌کشی اطلاعات کسب کنید.
سخن پایانی
عصب‌کشی دندان یکی از درمان‌های حیاتی در دندانپزشکی است که می‌تواند به نجات دندان‌های آسیب‌دیده و حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند. با این حال، موفقیت این درمان به عواملی نظیر شدت آسیب، کیفیت درمان و رعایت مراقبت‌های بعد از آن بستگی دارد. برای انجام عصب کشی دندان بهتر است به یک دندانپزشک ترمیمی خوب مراجعه نمایید.
